De kanker is uit mijn lijf… maar niet uit mijn hoofd

Angst na kanker: als de behandeling voorbij is, begint pas het verwerken

Je hebt kanker overleefd. De behandelingen zijn afgerond, de scans zijn schoon. Iedereen om je heen zegt hoe sterk je bent geweest. Dat je “het ergste achter de rug hebt”. Maar jij voelt iets anders. Onrust. Spanning. Angst. Wat als het terugkomt? Wat als je het deze keer niet op tijd merkt?

Je bent niet alleen. Angst na kanker is een veelvoorkomende, maar vaak onderbelichte fase van herstel. En het is oké om daar hulp bij te zoeken.

Wat is angst na kanker?

Veel (ex-)kankerpatiënten ervaren na de medische behandelingen intense angstklachten. Deze angst kan verschillende vormen aannemen:

• Angst voor terugkeer van de kanker (recidiefangst)
• Angst voor elke lichamelijke sensatie (“Wat als dit weer iets is?”)
• Angst om de controle te verliezen over je lichaam of leven
• Nachtmerries of herbelevingen van de behandeling
• Angst om opnieuw je dierbaren te moeten teleurstellen
• Angst om weer “ziek” te worden als je je gelukkig voelt

Deze angst is niet raar of overdreven. Je hebt een levensbedreigende ziekte doorgemaakt, vaak met lichamelijke pijn, verlies van autonomie en confrontatie met sterfelijkheid. Je brein en lichaam hebben tijd en steun nodig om te herstellen van die ervaring.

Waarom begint de angst vaak pas ná de behandeling?

Tijdens de diagnose en behandeling staan overleven en vechten centraal. Je functioneert op adrenaline. Je omgeving leeft met je mee. Alles draait om schema’s, ziekenhuisbezoeken en prognoses.

Maar zodra die fase stopt, valt de structuur weg. De adrenaline zakt. De emoties komen pas echt binnen. En daarmee komt ook de angst — soms onverwacht, soms verpletterend.

Symptomen van angst na kanker

Herken je jezelf in één of meer van deze signalen?

• Je piekert dagelijks over je gezondheid
• Je scant voortdurend je lichaam op sensaties
• Je vermijdt controles of wachtkamers omdat ze je paniek geven
• Je slaapt slecht of hebt nachtmerries
• Je voelt je snel geïrriteerd, emotioneel of somber
• Je ervaart gevoelens van machteloosheid of verlies van vertrouwen in je lichaam
• Je durft niet echt meer te plannen of genieten

Als deze klachten je leven beïnvloeden, is er alle reden om hulp te zoeken. Angst na kanker is geen zwakte — het is een begrijpelijke reactie op een traumatische ervaring.

Hoe ontstaat angst na kanker?

Angst na kanker is deels biologisch en deels psychologisch:

• Het brein raakt gewend aan waakzaamheid. Tijdens de behandeling leer je alert te zijn op risico’s, signalen en gevaren. Die hyperalertheid stopt niet zomaar.

• Verlies van vertrouwen in je lichaam. Waar je lichaam eerder vanzelfsprekend functioneerde, is het nu een bron van onzekerheid.

• Ervaringen kunnen traumatisch zijn geweest. Zoals een foute diagnose, pijnlijke behandelingen of verlies van haar, vruchtbaarheid of autonomie.

• Verwerking komt pas later op gang. Omdat je eerst op de overlevingsmodus draaide, krijg je pas na de behandeling ruimte om emoties te voelen — en dat is overweldigend.

Hulp bij angst na kanker: je hoeft het niet alleen te doen

Professionele begeleiding kan helpen om je angsten onder ogen te zien, je gedachten te ordenen en weer grip te krijgen op je leven. Bij MindFitPro werken psychologen die gespecialiseerd zijn in:

• Angst- en stressklachten na ziekte

• Trauma- en verliesverwerking

• Leven met onzekerheid

• EMDR en cognitieve gedragstherapie bij kankerervaringen

• Werken aan vertrouwen in je lichaam

• Opbouwen van veerkracht en toekomstperspectief

Je hoeft niet “dankbaar” of “positief” te zijn. Je mag gewoon zijn wie je nu bent: iemand die kanker heeft overleefd, en nu zoekt naar rust in het hoofd.

Wat kun je zelf doen naast therapie?

• Praat erover. Met een naaste, lotgenoot of professional.

• Leer over angst. Begrip helpt om de regie terug te pakken.

• Beweeg en ontspan. Yoga, wandelen of ademhalingsoefeningen helpen je zenuwstelsel te kalmeren.

• Structuur je dag. Angst groeit in leegte. Routine biedt houvast.

• Schrijf je gedachten op. Dat helpt je brein om te ordenen.

Ervaringsverhaal – Sandra (41)

“Toen ik hoorde dat ik schoon was, dacht ik: nu komt het leven weer terug. Maar het enige wat terugkwam was angst. Bij elk kuchje dacht ik: daar is het weer. Pas met hulp durfde ik die angst serieus te nemen. Mijn psycholoog hielp me stap voor stap mijn leven weer op te bouwen. Nu ben ik niet angstvrij, maar ik ben wel vrijer.”

Waarom kiezen voor MindFitPro?

• Gespecialiseerde psychologen voor (ex-)kankerpatiënten

• Geen wachttijd – binnen 5 werkdagen starten

• Begeleiding via werkgever of particulier

• Locaties en online beschikbaar

• Volledige vertrouwelijkheid

MINDFIT PRO

PSYCHOLOGISCHE ZORG OP DE WERKVLOER

📍 Voor iedereen die wil doorleven na overleven.