Betaalfraude

Wat is het, hoe herkent u het, wat zegt de wet en wat kunt u ertegen doen?

Betaalfraude is één van de snelst groeiende vormen van digitale criminaliteit.

Zowel particulieren als bedrijven worden steeds vaker slachtoffer van nepbetalingen, phishing, spoofing of manipulatie van betaalverzoeken.

De schade kan in enkele minuten oplopen tot duizenden euro’s.

Bij MindFitPro helpen wij bedrijven en medewerkers om betaalfraude te herkennen, onderzoeken en voorkomen – met aandacht voor de juridische, digitale én menselijke kant.

Wat is betaalfraude?

Betaalfraude is een verzamelnaam voor elke vorm van oplichting via een betaalmiddel, zoals bankoverschrijving, Tikkie, iDEAL, creditcard of betaalapp.

Criminelen proberen met misleiding of technische trucs toegang te krijgen tot geld of betaalgegevens.

De meest voorkomende vormen:

Phishing

E-mails, sms’jes of WhatsApp-berichten die lijken op een bericht van een bank of bedrijf, maar bedoeld zijn om u naar een valse website te lokken.

Spoofing

Fraudeurs gebruiken software waardoor het telefoonnummer of e-mailadres lijkt alsof het echt van uw bank, werkgever of leverancier komt.

CEO-fraude / betalingsfraude

Criminelen doen zich voor als een leidinggevende en vragen een medewerker om “spoedig” een betaling uit te voeren of rekeninggegevens aan te passen.

Nep-Tikkies of iDEAL-links

Een bekende of klant stuurt een betaalverzoek dat eigenlijk naar een valse site leidt.

Interne betaalfraude

Een medewerker manipuleert betaalopdrachten of declaraties voor eigen gewin.

Wat zegt de wet over betaalfraude?

Betaalfraude is strafbaar onder verschillende artikelen van het Wetboek van Strafrecht:

• Artikel 326 – Oplichting: iemand misleidt een ander om geld of voordeel te verkrijgen.
• Artikel 225 – Valsheid in geschrifte: het opstellen of gebruiken van valse facturen, e-mails of documenten.
• Artikel 232 – Computercriminaliteit: fraude met digitale betaalmiddelen of hacken van betaalaccounts.
• Artikel 420bis – Witwassen: het gebruiken of doorsluizen van opbrengsten uit fraude.

Daarnaast zijn banken en bedrijven volgens de Wet financieel toezicht (Wft) en de AVG verplicht om zorgvuldig om te gaan met betaalgegevens en beveiliging.

Bij interne fraude geldt bovendien de Arbowet artikel 3: werkgevers moeten zorgen voor een veilige, integere werkomgeving, ook digitaal.

Hoe herkent u betaalfraude?

Betaalfraude is vaak geraffineerd opgezet. Toch zijn er duidelijke signalen:

Technische signalen

• Kleine verschillen in e-mailadres of domeinnaam (bijv. “rab0bank.nl” in plaats van “rabobank.nl”).
• Betaalverzoek via onbekend of privé-nummer.
• Websites zonder slotje (geen https://).
• E-mail of sms met onlogische link, bijlage of urgentie.

Gedragsmatige signalen

• Spoedverzoek van leidinggevende (“nu direct overmaken”).
• Geen ruimte voor vragen of controle.
• Agressieve toon of druk uitoefenen.
• Onlogische bedragen of nieuwe leveranciers.

Financiële signalen

• Wijziging van bankrekening zonder officiële bevestiging.
• Betalingen naar buitenlandse rekeningen.
• Dubbelfacturen