Personeelsfraude wat is het, hoe herken je het en wat kun je eraan doen?
MindFitPro Bedrijfsrecherche, vertrouwenspersoon & psychologische zorg op de werkvloer
Fraude komt niet alleen van buitenaf. In meer dan 70% van de gevallen wordt fraude gepleegd door eigen personeel.
Een medewerker die geld verduistert, onjuiste uren schrijft, materiaal meeneemt of afspraken manipuleert:
dit noemen we personeelsfraude — en het komt vaker voor dan veel bedrijven denken.
Bij MindFitPro Bedrijfsrecherche helpen wij organisaties om interne fraude te signaleren, te onderzoeken en te voorkomen — discreet, juridisch waterdicht en altijd met oog voor de menselijke kant.
Wat is personeelsfraude?
Personeelsfraude is een vorm van interne fraude waarbij een werknemer misbruik maakt van zijn positie binnen het bedrijf voor persoonlijk voordeel of financieel gewin.
Het kan gaan om kleine overtredingen, maar ook om structureel of georganiseerd bedrog.
Voorbeelden van personeelsfraude:
- Diefstal van geld, goederen of grondstoffen
- Uren- of declaratiefraude (meer uren schrijven of valse bonnetjes indienen)
- Onterecht ziekteverzuim of dubbele bijbanen
- Manipuleren van boekhouding of kasadministratie
- Misbruik van bedrijfsauto, laptop of tankpas
- Verkoop van bedrijfsinformatie of klantenbestanden
- Belangenverstrengeling of omkoping
- Digitale fraude (data, wachtwoorden, licenties, software)
Personeelsfraude ontstaat vaak niet uit kwaadwillendheid, maar uit gelegenheid, frustratie of gebrek aan toezicht.
Waarom komt personeelsfraude vaak voor?
1.
Gebrek aan controle of toezicht
Medewerkers die veel vrijheid of verantwoordelijkheden hebben, worden soms onvoldoende gecontroleerd.
2.
Financiële problemen of verleiding
Druk, schulden of de gedachte “het valt toch niet op” spelen vaak mee.
3.
Gebrekkig beleid
Als regels of sancties niet duidelijk zijn, verdwijnt de drempel.
4.
Slechte bedrijfscultuur
Een organisatie waar misstanden worden genegeerd of niet besproken, maakt fraude makkelijker.
5.
Gebrek aan kennis of training
Leidinggevenden herkennen signalen niet op tijd.
Wat zegt de wet over personeelsfraude?
Fraude door personeel kan onder verschillende wetsartikelen vallen, afhankelijk van de aard van de handeling.
Strafrecht:
- Artikel 321 Sr – Verduistering
- Artikel 225 Sr – Valsheid in geschrifte
- Artikel 326 Sr – Oplichting
- Artikel 310 Sr – Diefstal
- Artikel 328ter Sr – Corruptie in de private sector
Arbeidsrecht:
Volgens artikel 7:678 BW kan fraude of misleiding leiden tot ontslag op staande voet.
Ook geldt volgens artikel 7:611 BW dat de werknemer zich moet gedragen als “goed werknemer” – dus eerlijk, loyaal en betrouwbaar.
Personeelsfraude is dus zowel civielrechtelijk als strafrechtelijk een ernstige overtreding.
Wanneer is personeelsfraude strafbaar?
Personeelsfraude is strafbaar wanneer er sprake is van opzet, misleiding of financieel voordeel ten koste van het bedrijf.
Zelfs kleine bedragen kunnen juridisch worden aangemerkt als fraude.
Voorbeelden:
- Een medewerker declareert bewust privé-uitgaven als zakelijk → fraude.
- Iemand gebruikt bedrijfsdata om elders te werken → schending bedrijfsgeheim.
- Een leidinggevende ontvangt cadeaus in ruil voor gunsten → omkoping.
Wat zijn de gevolgen van personeelsfraude?
De gevolgen kunnen groot zijn — financieel, juridisch én emotioneel.
Voor de werkgever:
- Financiële schade en productieverlies
- Reputatieschade bij klanten of partners
- Verstoring van werkrelaties
- Onzekerheid en wantrouwen binnen het team
- Tijd- en kostenverlies door interne procedures
Voor de werknemer:
- Ontslag op staande voet
- Terugbetaling of schadevergoeding
- Strafrechtelijke vervolging
- Reputatieschade of beroepsverbod
- Uitsluiting van toekomstige functies
Een fraudeur kost een organisatie niet alleen geld, maar ook vertrouwen.
Hoe herken je personeelsfraude?
Signalen:
- Onverklaarbare kasverschillen of boekhoudkundige fouten
- Afwijkende facturen of dubbele betalingen
- Medewerkers die controle ontwijken of taken niet delen
- Onlogische declaraties of onduidelijke rekeningen
- Ongebruikelijke contacten met leveranciers
- Levensstijl die niet past bij inkomen
- Onwil om gegevens of logins te delen
Hoe langer personeelsfraude voortduurt, hoe moeilijker het wordt om de schade te herstellen.
Hoe kun je personeelsfraude voorkomen?
1.
Creëer transparantie
- Zorg dat medewerkers weten dat controle normaal is.
- Leg duidelijk vast wat fraude is en wat de gevolgen zijn.
2.
Voer functiescheiding in
- Laat niet dezelfde persoon registreren, goedkeuren én uitvoeren.
3.
Gebruik een vertrouwenspersoon
- Stimuleer medewerkers om vermoedens veilig te melden.
4.
Train leidinggevenden
- Leer signalen herkennen en adequaat reageren.
5.
Controleer regelmatig
- Doe audits, steekproeven en systeemcontroles.
6.
Laat beleid leven
- Bespreek integriteit in teamoverleggen en functioneringsgesprekken.
Wat te doen bij vermoeden van personeelsfraude?
- Blijf rustig en verzamel feiten
Vermijd directe confrontaties. Documenteer signalen zorgvuldig. - Schakel MindFitPro Bedrijfsrecherche in
Onze erkende rechercheurs onderzoeken discreet en professioneel wat er werkelijk speelt. - Laat hoor en wederhoor plaatsvinden
De werknemer krijgt de kans om te reageren — dat voorkomt juridische fouten. - Laat een feitenrapportage opstellen
Wij leveren een juridisch bruikbaar rapport dat gebruikt kan worden voor ontslag, aangifte of schadeverhaal. - Bepaal vervolgstappen
In overleg met HR, juridisch adviseur of directie: waarschuwing, ontslag of aangifte.
Een goed onderbouwd feitenrapport maakt het verschil tussen “verdenking” en “bewijs”.
Hoe helpt MindFitPro bij personeelsfraude?
Wij combineren bedrijfsrecherche, juridische kennis en psychologische expertise.
Onze diensten:
- Feitenonderzoek naar fraude, verduistering of misbruik
- Juridisch geldige rapportage voor gebruik bij justitie of civiele procedures
- Digitale analyse van e-mails, urenregistratie en administratie
- Begeleiding bij ontslag of aangifte
- Mediation of vertrouwenspersoon bij interne spanningen
- Training en preventieprogramma’s voor leidinggevenden
Wij werken conform de Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus (Wpbr) en de AVG.
Wat zijn de straffen bij personeelsfraude?
Afhankelijk van de ernst van de zaak kunnen de volgende straffen gelden:
Strafrechtelijk:
- Tot 6 jaar gevangenisstraf (valsheid in geschrifte, art. 225 Sr)
- Tot 4 jaar gevangenisstraf (oplichting, art. 326 Sr)
- Geldboetes tot €100.000 of meer bij ernstige fraude
Civielrechtelijk:
- Ontslag op staande voet
- Terugbetaling van schade en onterecht verkregen voordeel
Tuchtrechtelijk (in bepaalde sectoren):
- Schorsing of beroepsverbod bij zorg, overheid of financiële instellingen.
Veelgestelde vragen over personeelsfraude
Wat is het verschil tussen diefstal en fraude?
Diefstal is het wegnemen van goederen; fraude gaat om misleiding voor persoonlijk voordeel.
Is een vermoeden van fraude genoeg voor ontslag?
Nee. Er moet voldoende bewijs zijn. Daarom is feitenonderzoek essentieel.
Mag ik zelf iemand volgen of controleren?
Niet zonder wettelijke basis. Alleen een vergund bedrijfsrecherchebureau mag dat doen.
Wat kost een fraudeonderzoek?
Gemiddeld tussen €75 en €200 per uur, afhankelijk van de complexiteit. Wij werken altijd met een vooraf afgesproken plan en tarief.
Wat als de politie niets doet?
Een bedrijfsrecherche kan de zaak vooronderzoeken en met een compleet dossier aanbieden aan justitie of civiel advocaat.
Waarom bedrijven kiezen voor MindFitPro
✅ Vergund bedrijfsrecherchebureau (Ministerie van Justitie & Veiligheid)
✅ Juridisch bruikbare rapportages
✅ Binnen 24 uur inzetbaar in heel Nederland
✅ Discreet, professioneel en mensgericht
✅ Combinatie van recherche, vertrouwenspersoon en psycholoog
✅ Volledig AVG- en Wpbr-conform
Conclusie
Personeelsfraude raakt de kern van elke organisatie: vertrouwen.
Het begint vaak klein, maar kan grote financiële en morele schade veroorzaken.
Met MindFitPro kiest u voor een betrouwbare partner die:
- Feiten boven tafel krijgt
- Juridisch zekerheid biedt
- En helpt het vertrouwen te herstellen